با گسترش تکنولوژی و مدرن شدن زندگی‌هیا امروزی، خیلی از ما مدت زمان بیشتری را نسبت به سابق در خانه‌ هایمان سپری می‌کنیم. در این شرایط معمولا کنار اعضای خانواده هستیم؛ اما انگار چیزی سر جایش نیست. مشکل اینجاست که خود را از آرامش جنگل و دشت و روستا جدا کردیم؛ و در آغوش سرد و بی حس شهرهای مدرن و پرهیاهو پناه گرفتیم.

فضای پر استرس خانه‌های امروزی هر انسان سالمی را افسرده می‌کند. چاره کار چیست وقتی نمی‌توانیم از دغدغه‌ها و دل‌ مشغولی‌ هایمان در شهر جدا شویم و به آغوش طبیعت برگردیم؟ قطعاً برای هر مشکلی راه‌حلی وجود دارد! شاید نتوان به روستا برگشت اما می‌شود فضای روستا را به خانه آورد. چاره کار برای مشکل دل زدگی از دکوراسیون بی‌ روح شهری، طراحی خانه روستایی است. در ادامه این مقاله از وبسایت گیلان املاک با دکوراسیون خانه روستایی ایرانی و عناصر موجود در آن آشنا می‌شویم.

آشنایی با طراحی خانه به سبک روستایی

طراحی دکوراسیون داخلی خانه به سبک روستایی یا به زبان دیگر، سبک روستیک (Rustic) یکی از سبک‌ های نه‌ چندان جدید در معماری و طراحی خانه‌ هاست. هدف از این طراحی دور شدن از هیاهوی شهر و زندگی مدرن و پناه آوردن و بازگشت به آغوش طبیعت و آرامش حاکم بر آن است.

خیلی از ما آرزوی زندگی‌کردن در چنین مسکنی را داریم. اما دل‌ مشغولی‌ ها و دغدغه‌های زندگی شهری چنین اجازه‌ای به ما نمی‌دهد. خبر خوب این است که برای زیستن در چنین اتمسفر رؤیاگونه‌ای نیاز به فرار از شهر و مهاجرت به روستا نیست. می‌توانید با طراحی خانه روستایی، حس و حال گرم و صمیمی روستا را در خانه خودتان پیاده کنید.

الهام‌گیری از طبیعت در طراحی خانه روستایی

طراحی خانه‌ های روستایی وام گرفته از طبیعت و مدیون آن است. در طراحی این خانه‌ها هیچ چیز مصنوعی و زائدی یافت نمی‌شود. همان‌ طور که در طبیعت چیزی زائد نیست؛ و هر عنصری کاربرد و نقشی دارد. طیف رنگی در طراحی خانه ‌های روستایی یادآور رنگ‌ های به‌ کاررفته در نقاشی طبیعت است.

سبز، قهوه‌ای، کرم رنگ، زرد، قرمز و رنگ‌هایی شبیه به این رنگ‌ها. در نهایت باید توجه داشت که تنها چیزی که به خانه‌هایی با دکوراسیون روستایی زیبایی و ابهت می‌بخشد، زیبایی طبیعت است؛ و آرامشی که در این خانه‌ها حکم‌فرماست، وامدار آرامش حاکم بر طبیعت است.

ویژگی‌ های طراحی خانه به سبک روستایی

مواد طبیعی و زیبایی‌های طبیعی الهام‌بخش اصلی طراحی داخلی روستایی هستند. طراحی خانه روستایی پنج ویژگی دارد:

رنگ‌ های خاکی : رنگ‌های قهوه‌ای، خاکستری، سبز و قرمز می‌توانند فضا را به فضای روستایی نزدیک‌تر کنند. البته سعی کنید پالت رنگ خود را تک‌رنگ و خنثی نگه دارید.

استفاده از مواد خام و دست‌ ساز : از مواد طبیعی و اصیل مانند سفال و سنگ و چوب، یا مواد نرم‌تر مانند پتوهای چهارخانه یا خز با هدف ایجاد یک اتاق نشیمن روستایی استفاده کنید. تعدادی دیوارکوب فلزی آویزان کنید. از تابلوهای نقاشی استفاده کنید یا یک قفسه چوبی پر از کتاب و رو به منظره‌ای جذاب استفاده کنید. می‌توانید با تغییر کاربری وسایل، فضای داخلی خانه روستایی خود را شخصی‌سازی کنید.

الهام‌گرفتن از حیوانات: استفاده از وسایلی که نماد طبیعتِ بیرون خانه‌اند؛ مانند شاخ‌های حیوانات که بالای شومینه آویزان شده‌اند؛ یا قالیچه‌های پوست حیوانات در اتاق‌خواب اصلی یا اتاق نشیمن؛ در طراحی خانه به سبک روستیک کاربرد دارد.

سرسبزی : استفاده از گل‌ها و گیاهان یادآور طبیعت زنده و سرسبز بیرون از خانه است.

محیط گرم و صمیمی : یک خانه روستایی مدرن ایرانی باید دنج و جذاب باشد. برای رسیدن به این صمیمیت کارهای زیادی می‌توان انجام داد. همه اعضای خانه می‌توانید کنار شومینه بنشینید و صحبت کنید و چای بنوشید. یا می‌توانید شب‌ها زیر نورهای طبیعی مثل فانوس و شمع مطالعه کنید. قدرت رایحه‌ها را از یاد نبرید. روشن‌کردن عود و اسماج در صمیمی‌تر به‌نظر رسیدن فضای خانه روستایی معجزه می‌کند.

مزایا و معایب طراحی خانه روستایی

حکایت طراحی خانه ‌های روستایی حکایت یک تیر و چند نشان است. همان‌طور که گفتیم طراحی خانه به سبک روستایی یک شیوه طراحی داخلی زیبا و گیرا است؛ که بر استفاده از مواد طبیعی و همچنین بهینه‌ سازی فضا برای آرامش تأکید دارد.

با وارد کردن عناصر و المان‌ های طراحی روستایی در دکوراسیون منزل خود، می‌توانید یک فضای گرم و دعوت‌کننده ایجاد کنید؛ و در عین حال تأثیر منفی خود را بر محیط کاهش دهید.

طراحی دکوراسیون روستیک به افراد این اجازه می‌دهد تا علایق و سلایق شخصی خود را در فضای داخلی خانه منعکس کنند. این طراحی می‌تواند در محیط‌ های مختلفی از خانه‌ های روستایی گرفته تا آپارتمان‌های شهری اجرا شود؛ و از همین جهت گزینه‌ ای انعطاف‌پذیر است. عناصر روستیک را می‌ توان به‌راحتی با سبک‌ های طراحی دیگر ترکیب کرد و فضاهای ویژه و شخصی ایجاد نمود.

در حقیقت مزایای طراحی خانه ‌های روستایی عبارت‌اند از:

• ایجاد فضایی شخصی و خاص، برای افرادی که در خانه و محل زندگی‌ شان به دنبال فضایی گرم، صمیمی و آرامش‌ بخش هستند.
• استفاده بهینه و خلاقانه از ابزارهای به‌ظاهر ناکارآمد و استفاده بهینه از فضا و مکان.
• جذابیت خانه‌های روستایی ماندگار است و افراد با گذشت زمان از دکوراسیون منزل خود دل‌زده نمی‌شوند.
• آسودگی و آرامش خاطر به دلیل تأثیرات روان‌شناختی رنگ‌ها و محیط دنج خانه.
• محبوبیت زیاد
• سازگاری با محیط‌ زیست
• انعطاف‌پذیری در اجرا

اما بد نیست بدانیم طراحی روستایی نیز معایب خودش را دارد. دکوراسیون روستیک به دلیل استفاده از مواد طبیعی و بافت‌دار، به نظافت و نگهداری منظم نیاز دارد؛ تا ظاهر زیبایی خود را حفظ کند و مشکلات بهداشتی را به حداقل برساند. گذشته از این استفاده از همه المان‌های طراحی روستایی ممکن است هزینه بر باشد.

عناصر ضروری در طراحی خانه روستایی

طراحی خانه ‌های روستایی عناصر و قوانین مشابهی در سراسر جهان دارد. البته با توجه به فرهنگ منطقه و کشور، می‌توان دخل و تصرف زیادی هم در آن داشت. در این بخش به المان‌های کلی در طراحی دکوراسیون خانه روستایی ایرانی می‌پردازیم.

پنجره‌ های عریض و دلباز

پنجره‌های عریض و دل‌باز از اصلی‌ترین اجزای طراحی خانه روستایی‌اند. این پنجره‌ ها نور طبیعی بیشتری را به خانه هدایت می‌کنند؛ و فضای داخلی خانه را روشن و دل‌باز می‌کنند. علاوه بر این پنجره‌ های عریض، دید بهتری را از محیط اطراف خانه فراهم می‌کنند؛ و باعث می‌شوند ساکنان خانه احساس ارتباط نزدیک‌تری با طبیعت برقرار کنند.

پنجره‌های عریض خانه روستایی مدرن ایرانی معمولاً از چوب یا فلز ساخته شده و با شیشه‌های بزرگی پوشانده می‌شوند. این پنجره‌ها اغلب با قاب‌های ساده و بدون تزیینات طراحی می‌شوند؛ و از این طریق مهر تاییدی بر سادگی و زیبایی طبیعی طراحی خانه روستایی می‌زنند. پنجره‌های عریض و دل‌باز در خانه‌های روستایی نقش مهمی در ایجاد فضایی گرم و گیرا و جذابیت‌های بصری خانه دارند.

چوب، سنگ و فلز

وسایل چوبی، سنگی و فلزی از اجزای بسیار زیبا و جذاب در دکوراسیون خانه‌های روستایی‌اند. می‌توان در مکان‌های مختلف خانه از کمدهای چوبی بزرگ و عریض، صندوق‌ها و صندوقچه‌های فلزی آنتیک و قدیمی یا دیگر وسایل تزیینی سنگی استفاده کرد. استفاده از کمدها و قفسه‌ های چوبی بزرگ به‌عنوان کتابخانه نیز جذابیتی مثال‌ زدنی به دکوراسیون خانه می‌دهد. خصوصاً اگر در اتاقی بزرگ یا فضایی با پنجره‌های عریض و رو به منظره‌ای چشم‌ نواز تعبیه شوند.

نکته‌ای که در استفاده از وسایل و المان‌های سنگی، چوبی و فلزی وجود دارد؛ این است که این وسایل باید تا حد امکان طبیعی و فرآوری نشده باشند. این کار کمک می‌کند تا حس طراحی روستایی اصیل و طبیعی را القا کنند. تعدادی از وسایل چوبی، سنگی و فلزی که می‌توان در دکوراسیون خانه روستایی به کاربرد عبارت‌اند از:

• کمدهای چوبی
• کتابخانه‌ های چوبی
• تخت‌ ها و مبل‌ های چوبی و فلزی
• میزهای سنگی و چوبی پتینه‌ کاری شده
  لوازم تزیینی و مجسمه‌ های سنگی یا چوبی یا فلزی

صنایع دستی روستایی

صنایع دست‌ ساز مردمان روستایی، یکی از المان‌ های اصلی در طراحی خانه روستایی است. ظروف سفالی و گلی، زیراندازها و سبدهای حصیری، عروسک‌های دست‌ ساز، تابلوها، صنایع دستی ساخته شده با چوب و بی‌ شمار اثر هنری و ماندگار دیگر مثال‌هایی از این المان‌ها هستند.

اگر این آثار و صنایع‌ دستی توسط مردم روستا و در ابعاد کم تولید شده باشند؛ حس اصالت روستایی بیشتری را القا می‌کنند. آثاری که به شکل کارخانه‌ای و در تعداد انبوه تولید شده‌اند؛ از القای این حس عاجزند و اغلب یادآور تصنع و زندگی ماشینی‌ اند.

گل‌ و گیاهان

در طراحی خانه روستایی ساده، گل‌ ها و گیاهان اغلب در فضای داخلی و خارجی خانه استفاده می‌شوند. در فضای داخلی، گل‌ها و گیاهان معمولاً در گلدان‌ها و سبدها قرار می‌گیرند؛ یا می‌توان آنها را در ظروف تزیینی مانند کوزه‌ ها و ظروف سفالی قرارداد. گل‌ها و گیاهان داخلی می‌توانند به ایجاد فضایی گرم و پویا کمک کنند.

در فضای خارج از خانه، گل‌ها و گیاهان اغلب در باغ‌ها، باغچه‌ها و بالکن‌ها استفاده می‌شوند. استفاده از این گیاهان می‌تواند به ایجاد فضایی سرسبز کمک کند؛ و زیبا و منعکس‌کننده پویایی و سرزندگی طبیعت روستا است.

برخی از گل‌ها و گیاهانی که می‌توان در طراحی خانه روستایی استفاده کرد عبارت‌اند از:

• ساکولنت‌ ها
• فیکوس آفریقایی
• سرخس
• شامادورا
• کاکتوس
• بونسای

گل‌ها و گیاهان یکی از راه‌های ساده و مؤثر برای افزودن زیبایی و جذابیتی زنده به خانه‌های با طراحی روستایی هستند. البته هنگام انتخاب گل‌ها و گیاهان برای خانه روستایی، مهم است که به شرایط آب‌وهوایی منطقه نیز نیم‌نگاهی داشته باشید.

تنورهای روستایی و اجاق‌ های گلی و سنگی خانگی

اگر سری به خانه‌های روستایی زده باشید؛ احتمالاً تأیید می‌کنید که بسیاری از این خانه‌ها در حیات یا حتی داخل خانه، تنورها و اجاق‌ های گلی و سنگی برای پخت‌وپز نان دارند. البته امروزه دیگر این تنورها و اجاق‌ ها کاربرد زیادی ندارند؛ اما هنوز هم به فضای خانه زیبایی و اصالت می‌بخشند. اگر بتوانید یک تنور یا یک اجاق گلی یا سنگی را در طراحی خانه روستایی خود بگنجانید؛ قطعاً پشیمان نخواهید شد.

پارچه‌ ها و منسوجات طبیعی

پارچه‌ های دستباف ایرانی، با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع و چشم‌نوازشان، از مهم‌ترین عناصر در طراحی خانه‌ های روستایی‌اند. پارچه‌ها، با ظرافت و دقت فراوان توسط هنرمندان و صنعتگران ایرانی بافته می‌شوند؛ و از زیبایی و اصالت خاصی برخوردارند.

پارچه‌ های دستباف، با بافت متراکم و محکم خود، علاوه بر زیبایی، دوام و استحکام بالایی نیز دارند. این پارچه‌ها، به دلیل استفاده از مواد اولیه طبیعی، مانند پشم، پنبه و کتان، بسیار نرم و لطیف هستند؛ و حس آرامش و راحتی را به فضا منتقل می‌کنند.

از پارچه‌ های دستباف می‌توان در قسمت‌های مختلف خانه‌ های روستایی استفاده کرد. به عنوان مثال می‌توان از آنها به‌عنوان فرش، زیرانداز، روانداز، روفرشی، رویه مبل، کوسن و پشتی، پرده، رومیزی و موارد این‌چنینی استفاده کرد.

پارچه‌ های دستباف، با تنوع طرح و رنگشان، فضایی زیبا و دلنشین و ایرانی را در خانه‌ های روستایی فراهم می‌کنند. این پارچه‌ها، با تلفیق زیبایی و اصالت، جلوه‌ای خاص و منحصربه‌فرد به خانه‌ های روستایی می‌بخشند.

در ادامه، به برخی از کاربردهای پارچه‌های دستباف در خانه‌های روستایی اشاره می‌کنیم:

1. فرش‌های دستباف، یکی از محبوب‌ترین انواع پارچه‌های دستباف در خانه‌های روستایی‌اند. این فرش‌ها، با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع، جلوه‌ای زیبا و چشم‌نواز به فضای داخلی خانه می‌بخشند.
2. برخی پارچه‌های دستباف، زیراندازهای مناسبی برای خانه‌های روستایی به شمار می‌روند. این زیرانداز از دوام و استحکام بالایی برخوردارند؛ و استفاده از آنها در طراحی خانه روستایی یک ایده هوشمندانه به نظر می‌رسد.
3. رواندازهای دستباف، گزینه‌ای مناسب برای استفاده در فصل‌های سرد سال هستند.
4. از روفرشی‌های دستباف نیز می‌توان در طراحی خانه روستایی بهره برد.
5. از منسوجات و پارچه‌ های دستباف می‌توان به‌عنوان رویه‌ های مبل استفاده کرد. رویه‌ های مبل دستباف، گزینه‌ای مناسب برای طراحی خانه ‌های روستایی هستند. ترکیب این رومبلی‌ های دستباف با مبل‌ های چوبی یا فلزی اصیل، یک ترکیب مثال‌ زدنی است.
6. کوسن‌ ها و پشتی‌ های دستباف، عنصری مهم در دکوراسیون خانه‌های روستایی هستند. استفاده از کوسن‌ها و پشتی‌ هایی با رنگ‌های گرم، یکی از جذاب‌ ترین المان‌ ها در دکوراسیون خانه روستایی ایرانی است.
7. پرده‌های دستباف، گزینه‌ای مناسب برای خانه‌های روستایی هستند. این پرده‌ها، با بافت نرم و لطیف خود، حس آرامش و راحتی را به فضا منتقل می‌کنند. استفاده از این پرده‌ های زیبا در کنار پنجره‌ های عریض و دلباز یک ترکیب رؤیایی به نظر می‌رسد.
8. رومیزی‌ های دستباف، عنصری زیبا و چشم‌نواز در طراحی‌ های روستایی هستند. استفاده از این رومیزی‌ ها، جلوه‌ ای زیبا و چشم‌نواز به میز غذاخوری می‌بخشند.

اشیا قدیمی، عتیقه و نمادین

اشیا قدیمی، عتیقه و نمادین، از اجزای مهم در طراحی خانه روستایی به شمار می‌روند. استفاده از اشیا قدیمی و عتیقه در طراحی خانه‌ های روستایی می‌تواند به ایجاد فضایی زیبا، دلنشین و منحصربه‌فرد کمک کند.

این اشیا، با قدمت و ارزش تاریخی خود، جلوه‌ای زیبا و چشم‌نواز به خانه می‌بخشند. گذشته از این، تاریخچه‌ای که پشت این اشیاست؛ یادآور گذشته و فرهنگ یک منطقه است و حس نوستالژی و اصالت را به فضای خانه منتقل می‌کند.

در طراحی خانه ‌های روستایی، می‌توان از اشیا قدیمی، عتیقه و نمادین در قسمت‌های مختلف خانه استفاده کرد. به عنوان مثال می‌توان از این اشیا برای تزیین دیوارها، قفسه‌ها، میزها و سایر لوازم دکوراسیون استفاده کرد.

در ادامه چند نمونه از این اشیا قدیمی که می‌توان در طراحی خانه ‌های روستایی از آنها استفاده کرد، ذکر شده است:

• فرش‌های دستباف قدیمی
• ظروف سفالی و سرامیکی و فلزی قدیمی
• قاشق و چنگال‌های قدیمی و عتیقه
• سکه‌ها و اسکناس‌های قدیمی و عتیقه
• شمشیرها، خنجرها و تپانچه‌های تزیینی
• مبلمان و صندلی‌های قدیمی
• تابلوهای قدیمی و نمادین

با استفاده از این اشیا، می‌توان فضایی زیبا، دلنشین و اصیل در خانه‌های روستایی ایجاد کرد.

رنگ‌ بندی در طراحی خانه روستایی

نگاه کردن به تصاویر قدیمی با طیف رنگی سیاه‌ و سفید یا قهوه‌ای، همیشه حسی از نوستالژی و زیبایی‌های تاریخی را به سمت ما سرازیر می‌کند. این حس گرم و مبهم، جلوه‌ای کلی از پالت‌ های رنگی روستایی است.

رنگ‌های به کار رفته در طراحی خانه ‌های روستایی آنهایی هستند که عمیق و طبیعی به نظر می‌رسند. در این رنگ‌ها از هیچ جلادهنده‌ای استفاده نشده و غالباً مات‌اند. رنگ‌های سبز، قهوه‌ای، خاکستری و رنگ‌ های گرم پاییزی همگی جزو رنگ‌ های روستایی محسوب می‌شوند.

بیشتر این رنگ‌ها را می‌توان به‌راحتی در طبیعت یافت. از سبز تیره برگ‌ها، رنگ مسحورکننده نارنجی هنگام غروب خورشید تا قهوه‌ای خاکی و گلی، همه و همه در طبیعت زنده و پویا به چشم می‌خورند. استفاده از این رنگ‌ها در طراحی خانه روستایی حس تعلق، گرما و صمیمیت را به اعضای خانه هدیه می‌دهد. پس از آنجا که مواد طبیعی بخشی جدایی‌ ناپذیر از المان‌ های طراحی داخلی روستایی است؛ جای تعجبی ندارد که پالت رنگی این وسایل نیز بیشتر از طیف رنگ‌ های خاکی و گرم تشکیل شده است.

همان‌طور که گفتیم، نه‌تنها رنگ‌های طبیعی و خنثی از مشخصه‌های این سبک طراحی هستند؛ پوشش‌ های خشن و بدون روتوش نیز از ویژگی‌ های بارز این سبک به شمار می‌آید. به‌طوری‌که به‌ ندرت می‌توانید یک کمد چوبی براق و با جلای مصنوعی را در سبک روستایی پیدا کنید.

توجه به اقلیم و فرهنگ منطقه در طراحی خانه روستایی

ایران کشور پهناوری است و فرهنگ‌ ها و اقلیم‌ های بسیار متنوعی در دل خود دارد. برای رسیدن به بهترین و مطلوب‌ ترین نتیجه در طراحی خانه روستایی، بهتر است به فرهنگ غالب منطقه زندگی و محل سکونت‌ تان هم نیم‌نگاهی داشته باشید. علی‌ رغم اینکه اصول طراحی خانه به سبک روستایی کلی است؛ و می‌توان همه‌ جا آنها را پیاده کرد.

اما باید دانست که بهره‌گیری از سنت‌ها و فرهنگ‌های خاص هر منطقه بر جذابیت و اصالت این سبک اضافه می‌کند. طبیعتاً طراحی خانه‌ های روستایی در شمال کشور با جنوب آن بسیار متفاوت خواهد بود؛ اما هنوز هم می‌توان اصول کلی را پیاده‌سازی کرد.

سخن پایانی

در این مقاله با طراحی خانه روستایی و سبک روستیک و اهمیت آن برای انسان مدرن آشنا شدیم. با ویژگی‌های دکوراسیون خانه روستایی ایرانی مثل استفاده از رنگ‌های خاکی و خنثی، الهام گرفتن از حیوانات، استفاده از گل‌ها و گیاهان، استفاده از وسایل خام و دست‌ نخورده و محیط گرم صمیمی آشنا شدیم؛ و اجزا و المان‌ های این سبک از طراحی را شناختیم. مزایا و معایب آن را بر شمردیم و با طیف رنگی مناسب برای پیاده‌سازی این سبک در طراحی خانه‌ های روستایی آشنا شدیم. حال نوبت شماست. شما چه سبکی را در طراحی خانه خود می‌پسندید؟